"Ο δωδεκάλογος του γύφτου"

Το κείμενο είναι μπαγιάτικο 

αλλά διατηρεί μία φρεσκάδα τα τελευταία έτη.

Αν θέλετε καθίστε και διαβάστε το.

"Ότι μία κυρία από μια άλλη, βόρεια χώρα, επικαθοριζόμενη 

από την εθνική της παράδοση,απαιτεί σιδηρά πειθαρχία, 

όχι μόνο από τους δικούς της ανθρώπους, αλλά και από άλλους, 

είναι κάτι που το βλέπουμε σωστό.

Σε καμιά περίπτωση όμως, δεν το δεχόμαστε για μας.

Ότι στο σύνολό τους οι πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης

-και όχι μόνο- σκέπτονται περίπου με τον ίδιο τρόπο 

και απλά χρησιμοποιούν κάποιες πιο επεξεργασμένες διατυπώσεις,

για να πουν τα ίδια πράγματα είναι κάτι που δεν μας διαφεύγει.

Κάνουμε όμως πως δεν το καταλαβαίνουμε.

Ότι ενώ ο τρόπος της σκέψης μας δεν είναι κριτικός, 

αλλά συγκινησιακός και ότι εξακολουθούμε

να τον απολαμβάνουμε, το υποψιαζόμαστε.

Τον εντάσσουμε όμως στον λαϊκό μας ανθρωπισμό, 

αποφεύγοντας έτσι κάθε πραγματολογική προσέγγιση 

των προβλημάτων μας.

Ότι "πιστεύουμε"(σε θρησκευτική βάση) ότι είμαστε 

ο εκλεκτότερος λαός του κόσμου και ότι ο καθένας μας 

έχει ένα ποσοστό δικαιώματος σε αυτή την "προστασία" 

είναι κάτι που το θεωρούμε κάπως υπερβολικό.

Δεν διανοούμεθα όμως να επιτρέψουμε σε κανέναν 

να το αμφισβητήσει, εκτός από μας.

Ότι πολύ συχνά ανησυχούμε για το αβέβαιο μέλλον των παιδιών μας 

και ότι έχουμε υποχρέωση να τους παραδώσουμε άθικτα 

όσα κληρονομήσαμε το λέμε κάθε στιγμή.

Μας διαφεύγει όμως ότι πολλά από το πρόσφατο παρελθόν 

δεν έχουν τόση αξία, ώστε να παραδοθούν τόσο....άθικτα.

Ότι υπέρ-απολαμβάνουμε το φυσικό περιβάλλον στον παρόντα χρόνο, 

εντός του οποίου ωφελιμιστικότατα διαβιούμε, το κατακρίνουμε.

Οποιαδήποτε όμως ανησυχία διαχρονικού δημοσίου συμφέροντος,

σπάνια μας απασχολεί.

Ότι είμαστε ένας λαός που στο επίπεδο του 

"πολιτισμού της καθημερινότητας" 

(στο δρόμο, στο γραφείο και αλλού), δεν έχουμε 

την παραμικρή δυσκολία να αγνοήσουμε 

τα δικαιώματα οποιουδήποτε άλλου το γνωρίζουμε.

Διαμαρτυρόμαστε όμως, με απίστευτη επιθετικότητα 

όταν η προσβολή μας αφορά προσωπικά.

Ότι ως γονείς (και φίλοι) διδάσκουμε στα παιδιά μας 

από την πρώτη ώρα και με ποικίλους τρόπους 

την ανταγωνιστικότητα ως προϋπόθεση επιτυχίας 

είναι κάτι για το οποίο ιδεολογικώς διαματρυρόμεθα.

Δεν ανακόπτουμε όμως, ούτε για μια στιγμή τις προτροπές μας 

προς την ίδια κατεύθυνση, μέσα στην  ίδια μας την οικογένεια.

Ότι συνεπόμενα μάθαμε να ζούμε σ΄ενα καθεστώς 

επιδειξιακού πολιτισμού, στον οποίο ο καταναλωτισμός 

αποτελεί μία από τις πιο αποδεικτικές του εξωτερικεύσεις, 

είναι κάτι που πολύ κατηγορούμε.

Την ίδια όμως στιγμή, απορρίπτουμε ως άχρηστα χιλιάδες είδη, 

που δεν έχουν ακόμα χάσει τη χρησιμότητά τους.

Ότι το πρόβλημά μας δεν είναι αποκλειστικά οικονομικό, 

ή δεν είναι μόνο οικονομικό,αλλά κυρίως πολιτικό και προεχόντως 

διοικητικό, είναι κάτι που το επαναλαμβάνουμε συνεχώς.

Αλλά το έχουμε φαίνεται τόσο συνηθίσει, 

ώστε να μην μπορούμε να φανταστούμε ότι θα μας λείψει.

Ότι την Ιστορία δεν θέλουμε να τη δούμε ως επιστήμη, 

αλλά ως διηγηματική αυτo-απόλαυση,

είναι κάτι που τελευταία επιτέλους αρχίζουμε να το παραδεχόμαστε.

Ο προβληματισμός μας όμως σταματά μόλις ειπωθεί κάτι 

που σε κάποια πιο μετρημένη

πρόσληψη του παρελθόντος  μπορεί να μας οδηγήσει.

Ότι την κρατική ευθύνη για όσα συμβαίνουν τη θεωρούμε δεδομένη 

είναι κάτι που το διαλαλούμε.

Την κοινωνική μας όμως ευθύνη, την ανώνυμη αλλά υπαρκτή, 

ενώ τη διαισθανόμαστε,αποφεύγουμε κάθε πρωτοβουλία 

που θα μπορούσε να την αναδείξει.

ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ ΜΕΤΑΞΑ

ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ